Памяць пра Вялікую Айчынную вайну жыве ў сэрцы кожнага беларуса. З мэтай патрыятычнага выхавання падрастаючага пакалення, захавання гістарычнай памяці ў 9 класе Пескаўскага дзіцячага сада-сярэдняй школы прайшоў урок мужнасці “Юныя героі Мастоўшчыны змагаліся за Радзіму!”
Да вайны гэта былі самыя звычайныя хлопчыкі і дзяўчынкі. Вучыліся, дапамагалі старэйшым, гулялі, бегалі. Іх імёны ведалі толькі родныя, аднакласнікі, сябры, суседзі. Сёння імёны маленькіх герояў Вялікай Айчыннай вайны ведаем мы, нашчадкі. Ведаем і не забудзем! Аляксандр Ацьман з Дараглян, Алена Дзямешчык з Мастоў, Васіль Рудзяк з Міжава, Сямён Ануфрык з Малых Азёрак, Васіль Калоша з Курылавіч, Ніна Хомка з Гудзевіч, Федзя Шостка з Раўкоў, Ліда Вашкевіч з Міклашоўцаў, Зіна Буркас з вёскі Струга, Леанард Седзянеўскі з Навасёлак, Міхаіл Белуш з Руды Ліпічанскай. Вялікую дапамогу партызанам аказвалі камсамольцы, піянеры і школьнікі. Падлеткі дастаўлялі медыкаменты, распаўсюджвалі лістоўкі, збіралі звесткі аб размяшчэнні нямецка-паліцэйскіх гарнізонаў, даставалі боепрыпасы, хадзілі ў разведку, наладжвалі сувязі з мясцовымі жыхарамі, даставалі паперу для лістовак і падпольных газет, захоўвалі сцягі.
“Аб непарушным выкананні піянерскай клятвы, аб гарачай любові да Радзімы гаворыць подзвіг Федзі Шосткі, які захаваў калгасны сцяг, зашыў пад падшэўку паліто і захоўваў у доме, – распавядалі дзеці, гледзячы на чорна-белую фатаграфію. – Калі немцы заходзілі ў хату, Федзя апранаў паліто і ўцякаў пасвіць кароў. Так усе гады акупацыі захоўваў хлопчык сцяг, ведаючы, што рызыкуе жыццём. Летам 1944 года савецкая армія вызваліла Гродзеншчыну, і 1 верасня 1944 года дзеці зноў вярнуліся ў школы. Федзя пайшоў у першы клас. Калі адзначалі свята Кастрычніцкай рэвалюцыі, хлопчык разам са сваімі таварышамі пабег дадому і прынёс сцяг. Дырэктар школы ўзяў сцяг і сказаў: “Дзякуй, Федзя! Ты сапраўдны піянер!”
“Піянерскі сцяг выратавала Ніна Хомка, вучаніца 5 класа, яна хавала яго разам з трыма піянерскімі гальштукамі ў бочцы з мукой, а калі скончылася мука, пераклала ў калыску маленькай сястрычкі. У вёсцы гітлераўцы сталі часта праводзіць вобыскі. Сцяг прыйшлося схаваць у дымавой трубе. Так усе гады акупацыі, рызыкуючы жыццём, піянерка Ніна Хомка захоўвала гэтую святую рэліквію, – з болем у сэрцы і з гонарам за адважную дзяўчыну гаварылі дзеці. – З гэтым сцягам школьнікі выйшлі на дэманстрацыю, прысвечаную 27-й гадавіне Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі, і на дэманстрацыю 1 мая 1945 года”.
Зараз сцягі, выратаваныя Федзем Шостка і Нінай Хомка, захоўваюцца ў Гродзенскім абласным гісторыка-археалагічным музеі.
Камсамолка Зіна Буркас з вёскі Струга з прыходам гітлераўцаў згарнула Чырвоны Сцяг і транспаранты, з якімі перад вайной хадзіла на першамайскую дэманстрацыю, у скрутак і закапала ў зямлю на ўскраіне вёскі. Не давялося Зіне дастаць свой скарб са сховішча. Яна трагічна загінула, падарваўшыся на міне, пастаўленай фашыстамі.
Чатырнаццацігадовы хлопец з вёскі Навасёлкі Леанард Седзянеўскі падабраў на полі некалькі вінтовак, кулямётных дыскаў і тры дзясяткі гранат. Усё гэта ён схаваў у надзейных месцах. Калі была ўсталявана сувязь з партызанамі, гэты скарб ён пераправіў у атрад, дзе і застаўся. Юны партызан загінуў смерцю храбрых у баях з нямецка-фашысцкімі захопнікамі.
Наш абавязак, абавязак пакалення нашчадкаў Вялікай Перамогі – памятаць пра тых, хто набліжаў Перамогу, ведаць, любіць, захоўваць сваю гісторыю і перадаваць іншым пакаленням.
Галіна ГАЛАВЕНКА,
настаўніца рускай мовы і літаратуры,
класны кіраўнік 9 класа
Пескаўскага дзіцячага сада-сярэдняй школы
Перепечатка материалов допускается с письменного разрешения «учреждение «Редакция газеты «Зара над Нёманам».
Назад